Cắt bỏ nhãn cầu là một thủ tục quyết liệt được các bác sĩ thực hiện. Đây là phương thức cuối cùng nếu không có phương pháp điều trị nào khác cho tình trạng mắt nghiêm trọng. Trong trường hợp ung thư, việc cắt bỏ mắt có thể cần thiết để ngăn chặn sự lây lan của nó đến não và các cơ quan khác. Vậy cắt bỏ nhãn cầu là gì và điều gì sẽ xảy ra nếu cắt bỏ nhãn cầu. Để trả lời cho những băn khoăn này, ở bài viết này Trung Tâm Mắt Giả sẽ tìm hiểu và giải đáp cho bạn nhé!
Cắt bỏ nhãn cầu là gì? Cắt bỏ nhãn cầu trong trường hợp nào?
Cắt bỏ nhãn cầu là một thuật ngữ y khoa chỉ việc phẫu thuật cắt bỏ một mắt với hai hình thức là cắt nội nhãn và cắt nhãn cầu. Mỗi hình thức cắt bỏ nhãn cầu sẽ có chỉ định riêng trong từng bệnh lý và có các cách thức tiến hành khác nhau.
Cắt nội nhãn
Cắt nội nhãn là thủ thuật chỉ can thiệp đến các phần bên trong của nhãn cầu, đồng thời để lại củng mạc của nhãn cầu. Bởi vì màng cứng sẽ không được loại bỏ, các cơ ngoại nhãn vẫn phải bám vào. Trong thủ thuật này, một bộ phận cấy ghép thường được đặt bên trong màng cứng để duy trì hình dạng nhãn cầu. Hình dạng bên ngoài nhãn cầu theo đó gần như là không thay đổi, mặc dù mắt sẽ khó có thể còn chức năng nhìn thấy như ban đầu. Thủ thuật này được thực hiện bởi bác sĩ nhãn khoa, bác sĩ sẽ phẫu thuật mắt để giải quyết tình trạng nhiễm trùng, đau mắt dữ dội hay các vấn đề bên trong mắt trong trường hợp mắt không còn thị lực. Tuy nhiên, thủ thuật này sẽ không được sử dụng cho các khối u ác tính hoặc ung thư.

Cắt nội nhãn sẽ được chỉ định trong các bệnh lý cụ thể như sau:
Chấn thương nghiêm trọng (xuyên thủng): Đây là một trong số chỉ định cắt nội nhãn phổ biến và thường gặp nhất trong trường hợp phần lớn màng cứng còn nguyên vẹn. Cách can thiệp này nên được thực hiện trong vòng 14 ngày kể từ ngày mắt bị thương. Đối với những trường hợp ảnh hưởng ra ngoài nhãn cầu thì nên cắt toàn bộ nhãn cầu thay vì cắt nội nhãn.
Mắt bị mất thị lực vĩnh viễn (mù lòa): Loại bỏ một mắt mù do bệnh lý là cách can thiệp cuối cùng. Người bệnh sẽ được kiểm soát cơn đau nhức bằng cách tiêm chlorpromazine hoặc cồn vào dây thần kinh trung ương. Ưu điểm của cắt nội nhãn trong trường hợp này là cho kết quả thẩm mỹ và thời gian phục hồi sau phẫu thuật nhanh khi chắc chắn màng cứng vẫn còn bình thường.
Cắt nhãn cầu
Trong quá trình cắt nhãn cầu, giác mạc (cửa sổ trong suốt, hình vòm ở phía trước mắt) và nhãn cầu của mắt sẽ được loại bỏ. Phần trắng của mắt (vỏ củng mạc) và các cơ mắt được giữ nguyên. Sau đó, bộ phận cấy ghép được đặt vào vỏ củng mạc nơi các cơ vẫn còn gắn vào.

Các trường hợp được chỉ định cắt nhãn cầu phổ biến nhất là bệnh ác tính nội nhãn, đau mắt mù (mắt mất thị lực vĩnh viễn), chấn thương nghiêm trọng (xuyên thủng), tổn thương nhãn cầu rất nặng hoặc mắt dị dạng và dự phòng bệnh nhãn khoa giao cảm.
Trong đó, ung thư võng mạc ở trẻ em và u hắc tố ở người lớn là những khối u ác tính nội nhãn phổ biến nhất. Trong một số trường hợp bệnh lý ác tính, việc hóa trị và xạ trị có thể là giải pháp thay thế cho các ca phẫu thuật nặng hơn.
Khác với cắt nội nhãn, người bệnh khi cắt nhãn cầu cần phải được gây mê toàn thân. Để đảm bảo rằng họ không đau đớn cũng như cho phép nạo vét hạch đồng thời. Một con mắt giả có thể được đặt vào một ngày sau đó.
Bạn cần làm gì trước và sau khi phẫu thuật cắt bỏ nhãn cầu?
Trước khi phẫu thuật
Hãy cho bác sĩ nhãn khoa của bạn biết về tất cả các loại thuốc bạn dùng. Bác sĩ phẫu thuật sẽ cho bạn biết liệu bạn có thể tiếp tục dùng thuốc trước khi phẫu thuật hay không. Thông thường tất cả các loại thuốc ngoại trừ thuốc làm loãng máu nên được tiếp tục. Thời điểm ngừng thuốc làm loãng máu phụ thuộc vào loại chất làm loãng máu và thời gian bán hủy của nó (sự chuyển hóa của thuốc trong hệ thống của bạn) cũng như lý do sức khỏe mà bạn sử dụng thuốc.
Cuộc phẫu thuật sẽ được gây mê toàn thân hoặc gây tê cục bộ
Khi chọn ngày phẫu thuật, hãy nhớ rằng không nên hoạt động thể chất vất vả và bơi lội trong hai tuần sau khi phẫu thuật. Cũng có thể mất đến hai tháng để vết thương lành lại trước khi bạn có thể lắp nhãn cầu giả (nhãn cầu nhân tạo). Bộ phận giả này sẽ giống như một chiếc kính áp tròng lớn, được bác sĩ nhãn khoa tùy chỉnh để giống với mắt kia của bạn. Nó sẽ phù hợp với mô cấy được đặt bên trong mắt trong quá trình phẫu thuật.
Sau khi phẫu thuật
Bạn không được phép tự lái xe về nhà vì việc tự lái xe có thể nguy hiểm sau khi được gây mê. Hãy nhờ người thân đến đón và đưa về nhà một cách an toàn.
Bạn có thể sẽ nhận được thuốc giảm đau, thuốc kháng sinh theo toa hoặc steroid có thể cần thiết trong một số trường hợp.
Bơi lội, tập thể dục vất vả hoặc các hoạt động thể chất đòi hỏi khắt khe khác sẽ bị hạn chế trong hai đến bốn tuần liền. Bạn cũng nên tránh uốn cong thắt lưng và nâng vật nặng trong tối đa một tháng.
Bạn có thể thực hiện các hoạt động bình thường khác ngay khi cảm thấy đủ khỏe và được sự cho phép của bác sĩ nhãn khoa.
Chú ý giữ cho miếng băng che mắt luôn khô ráo. Đôi khi băng che mắt có thể gây ngứa hoặc khó chịu, nhưng điều quan trọng là phải giữ băng trong thời gian bác sĩ phẫu thuật yêu cầu. Nói chung, băng có thể được tháo ra vào ngày hôm sau.

Hãy đặt lịch thăm khám khoảng một tuần sau khi phẫu thuật. Tại thời điểm này, bác sĩ phẫu thuật có thể tháo băng nếu bạn chưa làm như vậy và nhìn vào mắt bạn để xem mức độ hồi phục.
Sau khi bác sĩ phẫu thuật nhận thấy mắt của bạn đã lành hoàn toàn, bạn có thể được bác sĩ nhãn khoa lắp cho bạn bộ phận giả tùy chỉnh. Hầu hết bệnh nhân đã sẵn sàng sử dụng bộ phận giả từ sáu đến tám tuần sau khi phẫu thuật.
Bộ phận giả của bạn có thể tồn tại hàng chục năm nếu được vệ sinh và bảo trì đúng cách. Bạn nên tái khám với bác sĩ nhãn khoa và bác sĩ phẫu thuật một đến hai lần mỗi năm. Họ sẽ kiểm tra sức khỏe hốc mắt của bạn và làm sạch và đánh bóng bộ phận giả của bạn.
Những vấn đề có thể sẽ xảy ra với phẫu thuật cắt bỏ nhãn cầu
Một số vấn đề do phẫu thuật cắt bỏ mắt có thể bao gồm:
- Bị chảy máu
- Bị nhiễm trùng
- Để lại Sẹo
- Sụp mí mắt hoặc khó nhắm mắt
- Nhãn cầu giả bị lỏng hoặc rơi ra
Nói chung, phẫu thuật cắt bỏ nhãn cầu sẽ được thực hiện để nâng cao cuộc sống của một người. Nó được sử dụng để điều trị các khối u đe dọa tính mạng hoặc làm giảm bệnh nhân bị mù, đau mắt. Quyết định cắt bỏ một mắt có thể là một trong những quyết định khó khăn nhất mà bạn phải thực hiện trong cuộc đời. Với những thông tin bổ ích trên, Trung Tâm Mắt Giả hy vọng rằng phẫu thuật cắt bỏ nhãn cầu sẽ giảm bớt đau đớn và cải thiện thẩm mỹ về mắt đồng thời nâng cao chất lượng cuộc sống và cho phép con người có thể sống một cuộc sống trọn vẹn và hạnh phúc.